Podróże

CZĘŚĆ TEORETYCZNA - INFORMACJE KRAJOZNAWCZE NA TEMAT DANII

Podstawowe informacje

Królestwo Danii (duń. Kongeriget Danmark) leży w północnej Europie, w Skandynawii. Stolicą Danii jest Kopenhaga (duń. København), położona na wyspie Zelandia (duń. Sjælland). Dania liczy ok. 5,5 mln mieszkańców (91,1% to Duńczycy, 1% - Niemcy, 0,3 % - Farerowie, pozostałe 7,6 % - Szwedzi, Polacy, Bośniacy, Serbowie, Turcy, Kurdowie, Arabowie, Persowie, Hindusi i Chińczycy). Powierzchnia całkowita tego siedmiokrotnie mniejszego od Polski kraju wynosi 43 094 km².

Dania jest monarchią konstytucyjną, głową państwa jest królowa Małgorzata II. Władzę ustawodawczą sprawuje jednoizbowy parlament, noszący nazwę Folketing. Dania należy do Unii Europejskiej i Skandynawskiej Unii Monetarnej. Układ z Schengen Dania uznaje tylko częściowo. Dania jest najbardziej eurosceptycznym krajem w Unii Europejskiej. Terytoriami autonomicznymi Danii są Grenlandia (stolica Nuuk, duń. Godthåb) i Wyspy Owcze (farer. Føroyar, duń. Færøerne - stolica Thorshavn, farer. Tórshavn), położone na Morzu Północnym. Jedyną lądową granicą Danii jest granica z Niemcami na południu kraju (68 km długości). Walutą w Danii, na Wyspach Owczych oraz na Grenlandii jest korona duńska (danske krone, DKK), która dzieli się na 100 øre.

Oficjalną religią Danii jest luteranizm - większość mieszkańców Danii ze względów kulturowych należy oficjalnie do Duńskiego Kościoła Ewangelicko-Augsburgkiego, jednakże powszechna jest tu obojętność religijna, ateizm i agnostycyzm. Duńczycy to jeden z najbardziej zlaicyzowanych narodów świata. Pozostałe wyznania i religie to: katolicyzm, prawosławie, pozostali chrześcijanie, islam, Świadkowie Jehowy, judaizm, mormoni oraz bezwyznaniowcy. Językiem urzędowym jest język duński. Na Wyspach Owczych używa się także obok języka duńskiego miejscowego języka farerskiego, a na Grenlandii - także języka grenlandzkiego i angielskiego. Prawie każdy mieszkaniec Danii zna język angielski przynajmniej w stopniu komunikatywnym, a wielu - w stopniu bardzo dobrym. Wielu mieszkańców zna język niemiecki, jednakże jest on tu niemile widziany i Duńczycy zazwyczaj udają, że go nie rozumieją. Modny jest tu także język hiszpański.

Informacje geograficzne

Dania leży na Półwyspie Jutlandzkim (duń. Jyske Halvø, Jylland) oraz na 406 wyspach (z czego 79 jest zamieszkanych), dwie największe z nich to Zelandia (duń. Sjælland) i Fionia (duń. Føn). Pozostałe ważniejsze wyspy duńskie to: Bornholm, Morsø, Als, Langeland, Møn, Falster, Lolland i Rømø. Dania leży nad Morzem Bałtyckim i Morzem Północnym.

Największe cieśniny duńskie to: Sund (duń. Øresund, szw. Öresund - położony pomiędzy Danią a Szwecją), Kattegat i Skagerrak (łączą one Morze Bałtyckie z Morzem Północnym), Mały Bełt (duń. Lillebælt - położony pomiędzy wyspami Æerø i Fionią oraz Półwyspem Jutlandzkim) oraz Wielki Bełt (duń. Storebælt - położony pomiędzy wyspami Fionią i Langeland a Zelandią i Lolland). W Danii sieci rzeczne są bardzo wąskie i nie mają praktycznie żadnego znaczenia. Również jezior jest w Danii bardzo niewiele, największe jeziora to Moesgård i sąsiadujące z nim Brabrand Sø położone w pobliżu miasta Århus.

Dania jest krajem zupełnie nizinnym. W Danii nie występują typowe fiordy z wysokimi brzegami, jednakże znajdziemy tu cieśniny/zatoki z niskimi brzegami o takim przyrostku w nazwie - np. Lammefjord w północnej części wyspy Zelandia czy Roskildefjord, nad którym leży miasto Roskilde. Wyspa Møn słynie z unikalnego, wysokiego wapiennego klifu Møns Klint (wysokość 143 m n.p.m). Ze względu na piękne, granatowe wody godna obejrzenia jest cieśnina Limfjorden odzielająca wyspę Vendsyssel (najbardziej na północ położoną część Danii) od pozostałej części Półwyspu Jutlandzkiego - przebiega ona przez centrum miasta Ålborg w północnej Jutlandii, Limjorden wygląda szczególnie pięknie na terenach na południowy zachód od miasta Ålborg. W Danii znajduje się wiele pięknych, surowych wybrzeży - tu szczególnie czuje się , że to już północny, surowy, mokry i wietrzny klimat.

Najbardziej na północ wysuniętym miejscem w Danii jest bardzo malowniczy Przylądek Skagen (duń. Skagens Grenen), gdzie mieszają się wody cieśnin Skagerrak (szary kolor wody) i Kattegat (zielony kolor wody). Ze względu na duże zasolenie Dania jest rzadko zalesiona. Nie występują tu w zasadzie dzikie zwierzęta. Z wyjątkiem wybrzeży, kamienistych i piaszczystych plaż nie spodziewajmy się się tu żadnych spektakularnych krajobrazów naturalnych, cuda natury w zasadzie w Danii nie występują.

Na Jutlandii i Fionii dominuje krajobraz rolniczy, stada czarnego bydła i koni często pasą się przy drogach i autostradach. Dania jest prowincją Europy. Jest bardzo słabo zaludniona. Wsie składające się z kilku czy kilkunastu domów i małe miejscowości bez choćby jednego sklepu spożywczego są tu normą. Największe i najważniejsze miasta Danii to: Kopenhaga (København) wraz z aglomeracją (ok. 800 tys. mieszkańców), położona na na wyspie Zelandia (duń. Sjælland), Århus (w środkowej Jutlandii - ok. 230 tys. mieszkańców), Odense (na wyspie Fionia - ok. 152 tys. mieszkańców) i Ålborg (w północnej Jutlandii - ok. 100 tys. mieszkańców).

W Danii panuje klimat umiarkowany ciepły typu morskiego. Nie występują tu ostre zimy, za to przez cały rok wieje silny wiatr i dosyć często pada deszcz. Lata są ciepłe, ale temperatura rzadko przekracza 30ºC.

Podział administracyjny Danii

Dania podzielona jest na 5 regionów, które z kolei dzielą się na 98 gmin. Te regiony to:

Historia Danii

Pierwotnie obszar dzisiejszej Danii został zasiedlony przez plemiona germańskie: Cymbrów i Teutonów, a następnie Anglów, Jutów i Sasów. Te trzy plemiona w V i VI w. po podbiciu części Wysp Brytyjskich przemieściły się tam, a na ich miejsce napłynął północnogermański lud Duńczyków. W okresie VIII-IX w. Duńczycy brali udział w morskich wyprawach na wybrzeża Wielkiej Brytanii, państwa Franków i wybrzeża Bałtyku (między innymi na Jomsborg, czyli Wolin i Gdańsk). Do X wieku władcy Danii byli postaciami częściowo lub całkowicie legendarnymi. W tym czasie Duńczycy byli zorganizowani w wiele drobnych państewek. Pierwszym znanym władcą był Gorm Stary (duń. Gorm den Gamle), zmarły ok. 958 r. Jego następca Harald Sinozęby (duń. Harald Blåtand) wprowadził do kraju chrześcijaństwo.

Harald prowadził ambitną, ekspansywną politykę - opanował południową Norwegię, chrzest przyjął ok. 965r. Kanut Wielki - król Anglii w latach 1016-1035 (jako Kanut I Wielki, Canute the Great), Danii w latach 1018-1035 (jako Kanut II Wielki, Knud 2. den Store) i Norwegii w latach 1028-1035 - stworzył wielkie północne imperium. W XI wieku stworzono podwaliny pod duńską historiografię powstawały wówczas pierwsze średniowieczne kroniki duńskie. Do XIII wieku Dania panowała na wybrzeżach południowego Bałtyku, później straciła na znaczeniu na arenie międzynarodowej - w latach 1332-1340, Szwedzi skutecznie walczyli o Skanię, południową cześć Danii zagrabili władcy Szlezwiku i Holsztynu. Do 1460r. Dania odzyskała wszystkie utracone wyspy oraz Skanię. Od 1362r. Dania walczyła z niemieckimi kupcami z Hanzy. 20.07.1397r. roku została zawarta unia kalmarska jednocząca prawie całą Skandynawię - Danię, Szwecję i Norwegię. Chrystian II Oldenburg w 1536r. wprowadził w Danii i Norwegii luteranizm. W okresie napoleońskim Duńczycy opowiedzieli się po stronie francuskiej. Po klęsce Napoleona Dania została ostatecznie wyparta z Półwyspu Skandynawskiego i w 1814r. musiała oddać Norwegię Szwecji. Jednak zachowała norweskie posiadłości: Islandię, Wyspy Owcze i Grenlandię.

Od 1849r. Dania jest monarchią konstytucyjną. Mimo neutralności - jako kraj nordycki - Dania została bez oporu zajęta w 1940r. przez hitlerowców. Podczas II Wojny Światowej w Danii istniał ruch oporu. W 1944r. Islandia zerwała unię personalną z Danią i ogłosiła się republiką. Dania została wyzwolona 5.05.1945r. przez wojska brytyjskie. Dania jest członkiem NATO od 1949r., Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu od 1960r., EWG od 1973r. i EU od 1993r. Od 1972r. Królową Danii jest Małgorzata II.

CZĘŚĆ PRAKTYCZNA - INFORMACJE PRAKTYCZNE NA TEMAT DANII

Przed wyjazdem do Danii - warto wiedzieć - zdrowie i bezpieczeństwo

Obywatele polscy nie potrzebują wizy do Danii. Przy pobycie do 90 dni nie ma obowiązku meldunkowego. Do pobytu na terytorium Danii potrzebny jest nam dowód osobisty lub paszport. Mimo że Dania jest członkiem Unii Europejskiej i strefy Schengen, przywróciła ona od 5.07.2011r. kontrole graniczne, pomimo krytyki ze strony państw ościennych i UE. Do Danii nie wolno wwozić m.in. noży sprężynowych o długości ostrza powyżej 7 cm.

Przed wyjazdem do Danii warto udać się do naszego oddziału NFZ po kartę zdrowotną EKUZ i sprawdzić zakres darmowych i odpłatnych świadczeń zdrowotnych. Opieka w nagłym wypadku jest przy okazaniu karty EKUZ bezpłatna, nie dotyczy to wizyty u stomatologa. Możan zawrzeć w Polsce dodatkowe ubezpieczenie prywatne, ale jeśli nie uprawiamy sportów ekstremalnych, karta EKUZ powinna nam wystarczyć. W razie podróży samochodem należy oczywiście posiadać ważne ubezpieczenie i przegląd. Dania jest krajem wysoko rozwiniętym i nie występują tu żadne zagrożenia epidemiologiczne. Żadne szczepienia nie są wymagane. Warto zabrać ze sobą zapas leków, które zażywamy oraz podręczną apteczkę pierwszej pomocy.

Kąpiel w rwących wodach morskich cieśnin w Skagen jest zagrożeniem dla życia!!! Należy też sprawdzić w lokalnych gazetach w rubryce Vejret (pogoda) godziny przypływów i odpływów na dany dzień lub na tablicach ostrzegawczych na plaży w Skagen, w których strefach w jakich godzinach i porach roku wolno tu bezpiecznie przebywać - również zagrożenie dla życia!!!

Za posiadanie narkotyków grozi kara do 16 lat pozbawienia wolności. Dania jest na drugim miejscu wśród najmniej korupcyjnych krajów na świecie - np. próba skorumpowania policjanta grozi karą do 10 lat pozbawienia wolności. Dania jest jednym z najbezpieczniejszych krajów na świecie - przestępczość jest tu na bardzo niskim poziomie. Bez obaw można chodzić w nocy po ulicy, napady na cudzoziemców należą tu do rzadkości. Policja jest tu skuteczna i uprzejma, policjanci znają język angielski. Kontrole biletów w pociągach i autobusach są bardzo częste, jeżdzenie bez biletu nikomu się tu nie uda, kontrolerzy są uprzejmi i znają język angielski. Dania to kraj o najgęstszej na świecie sieci ścieżek rowerowych. Rower jest powszechnym środkiem transportu większości Duńczyków przez okrągły rok. W przypadku podróżowania rowerem obowiązkowe są światła - białe oraz pulsujące czerwone (mandat za ich brak to ok. 1000 DKK!!!) Dla bezpieczeństwa warto mieć też odblaski na ubraniu. Spożywanie alkoholu na w miejsach publicznych jest dozwolone - nie ma tu żadnych przepisów prohibicyjnych jak w innych krajach skandynawskich.

Od czasów opublikowania kilka lat temu karykatur Proroka Mahometa w duńskiej gazecie Morgen Jyllands Posten oraz w związku z wrogą polityką wobec ludności muzułmańskiej w Danii, Dania znajduje się na celowniku ekstremistów islamskich. Trzeba brać pod uwagę ryzyko zamachów terrorystycznych, zachować czujność i ostrożność w bardzo zatłoczonych miejscach, jak np. duże dworce kolejowe, zatłoczone pociągi czy centra handlowe, zwracać uwagę na podejrzane bagaże pozostawione bez opieki itp. Aktualnych informacji na ten temat można szukać na stronie w MSZ i śledzić przekazy w mediach.

Mimo, że Dania w ostatnich latach z liberalnego kraju przekształciła się w bastion ksenofobii, a dużą popularność zdobyła skrajnie prawicowa partia Danske Folkeparti, której sztandarowym hasłem jest niechęć do obcokrajowców, bardzo restrykcyjne prawo imigracyjne i zamiary wydalenia z kraju wielu imigrantów i uchodźców, zwłaszcza z krajów muzułmańskich, Dania jest krajem przyjaznym dla turystów i dla nich ostatnio częsta duńska ksenofobia nie będzie raczej odczuwalna. Prawie wszyscy Duńczycy znają język angielski, są zazwyczaj pogodnie usposobieni i uśmiechnięci, do turystów odnoszą się grzecznie i chętnie służą pomocą, np. przy zapytaniu o drogę.

Dania jest niestety - jak i pozostałe kraje skandynawskie - krajem bardzo drogim dla turystów. Kopenhaga to drugie po Oslo najdroższe miasto Europy. Jest jednak wiele sposobów by zaoszczędzić i wiele miejsc do zwiedzenia za darmo. Za pomocą zagranicznych kart płatniczych można bez problemu podjąć pieniądze w bankomacie czy kupić w automatach bilety komunikacyjne, zazwyczaj jednak w sklepach przyjmują jedynie duńskie karty płatnicze!!!

Logistyka pobytu w Danii

Przed wyjazdem warto zaopatrzyć się w Dania. Przewodnik Praktyczny, autor: Radosław Łazarz, Wydawnictwo Pascal 2007. To kopalnia wiedzy praktycznej o Danii, wraz z aktualnymi cenami, stronami www obiektów i atrakcji turystycznych oraz poradami, jak zaoszczędzić. Świetnie się sprawdza na miejscu. Ewentualnie przewodnik po Danii Lonely Planet. Nie kupujmy w Polsce map Danii, planów duńskich miast i planów tras rowerowych - w każdej informacji turystycznej w Danii otrzymamy takie plany i mapy okolicy oraz broszury turystyczne za darmo!!! Godna polecenia jest też strona http://www.visitdenmark.pl.

W Danii nie ma niestety prawie żadnych zniżek dla studentów, emerytów czy rencistów!!! Miejsca, w których respektują karty ISIC czy Euro<26 można policzyć na palcach jednej ręki (np. kartę ISIC respektują np. w Muzeum Łodzi Wikingów w Roskilde) - specjalnie do Skandynawii nie warto ich w ogóle kupować. Za to dzieci i młodzież do lat 17 ma bezpłatny wstęp do prawie wszystkich muzeów. Czasami opłaca się także wykupić kartę na 24-72 h zwiedzanie danego miasta, która umożliwia wstęp do wielu atrakcji i jest jednocześnie biletem komunikacyjnym.

Pociągi są bardzo drogie, jedynie małe dzieci mogą jeździć nimi za darmo pod opieką osoby dorosłej (strona kolei duńskich to www.dsb.dk). Jeżeli chcemy zwiedzać pociągiem Danię lub więcej krajów skandynawskich, warto przejrzeć ofertę biletów dla turystów na http://www.scandinavianrail.com/index_products_passes.cfm, która zastąpiła nieistniejące już bilety ScanRail oraz ofertę biletów EuRail i Interrail. O wiele tańszą alternatywą dla pociągów mogą być na długich trasach autobusy dalekobieżne (adresy stron www tych nielicznych przewoźników, np. na trasie Ålborg-Kopenhaga znajdziemy w Praktycznym Przewodniku po Danii wyd. Pascal - autobusy te zatrzymują się tylko w największych miastach). Jeżeli przynajmniej na kilka dni zatrzymujemy się w okolicy dużych miast, można zaoszczędzić, kupując bilety wielokrotne na przejazdy komunikacją w danych strefach, tzw. Klippekort (zazwyczaj na 10 przejazdów).

Najtańszym sposobem zwiedzania Danii jest własny rower - w Danii występuje najgęstsza sieć ścieżek rowerowych na świecie. Rower jest tutaj najpowszechniejszym środkiem lokomocji. Do zwiedzania Kopenhagi można wypożyczyć bezpłatne rowery dla turystów - mają on GPS, nie można nimi opuszczać granic miasta. Jeśli zostajemy w Danii na kilka tygodni, można ewentualnie kupić jakiś stary rower na pchlim targu, z ogłoszenia lub z wyprzedaży policyjnej. Autostop jest w Danii praktycznie nieznany i raczej nikt się nie zatrzyma.

Najtańsze miejsca noclegowe znajdziemy w sezonie letnim w schroniskach młodzieżowych, sezonowych dormitoriach, na kempingach, polach namiotowych, w domkach letniskowych itp.

Żywność jest w Danii również bardzo droga - po Norwegii najdroższa w Europie i do tego niezbyt smaczna - zawiera mnóstwo konserwantów i barwników. Ceny polskiej żywności trzeba mniej więcej pomnożyć razy dwa. Byle jaki chleb z supermarketu to w przeliczeniu ok. 10 zł. Woda mineralna jest w Danii najdroższa w Europie - w przeliczeniu ok. 12 zł za litr. Litr oleju do smażenia - ok. 18 zł. Do napojów bezalkoholowych i piwa w wielorazowych butelkach plastikowych, puszkach i butelkach szklanych zawsze doliczana jest kaucja. Można ją odzyskać, zwracając te opakowania do automatów zwrotnych w supermarketach, za okazaniem kwitka z takiego zwrotu. Jeżeli bardzo chcemy zaoszczędzić na jedzeniu, warto zabrać przynajmniej jego część z Polski, np. zupki chińskie, ser żółty, serki topione, wędliny w plasterkach, konserwy mięsne, makaron, kawa itp. Ceny takich samych produktów w różnych duńskich supermarketach często się od siebie znacznie różnią!! Najtańszym supermarketem spożywczo-przemysłowym jest Netto, znośne ceny mają też hipermarkety Føtex, Kvikli i Billa - dostaniemy w nich także artykuły drogeryjne i inne rzeczy do domu, np. tanie ubrania.

Kosmetyki i leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe warto zabrać ze sobą z Polski. Ceny kosmetyków w Danii to też przynajmniej dwukrotność cen polskich. Kosmetyki można kupić w miarę tanio w w/w supermarketach, sieć supermarketów kosmetycznych godna polecenia to Matras. Odpowiednikami polskich sklepów Wszystko po 5 zł są ogólnoduńskie sieci Tiger i Søstrene Grene - w cenach zazwyczaj 10 DKK i 20 DKK można tam czasem kupić przeróżne ozdoby i drobiazgi, np. szczotkę do włosów, klapki pod prysznic, rękawiczki, skarpety, rajtuzy itp.

Korony duńskie najtaniej podjąć w bankomatach w Danii. Aktualny średni kurs NBP korony duńskiej to 0,54 zł, jego wahania są od lat minimalne.

Z Polski do Danii kursują m.in. autobusy Eurolines, nie przewożą one rowerów, respektowane są zniżki dla uczniów i studentów. Dla więcej niż jednej osoby nie jest to rozwiązanie opłacalne. Podobnie ma się sprawa z promami przewoźnika Polferries, kursującego na trasie Świnoujście-Kopenhaga. Ceny za wejście na pokład są porównywalne z cenami autobusów Eurolines. Cena za wykupienie kajuty to drugie tyle co bilet promowy. Do tego dochodzi osobna opłata za samochód, rowery przewożone są gratis. Dla rodzin z dziećmi + samochód przewidziano promocje, respektowane są zniżki dla uczniów i studentów. W przypadku przynajmniej dwóch osób opłaci się jazda samochodem do Danii - najtaniej i najszybciej dostaniemy się do Danii samochodem, jadąc do Rostocku w Niemczech i przeprawiając się stamtąd promem do Danii. Do Kopenhagi latają z Polski linie LOT oraz SAS. Najszybszą i najtańszą opcją dostania się do Danii jest zakup biletów tanich linii lotniczych w promocyjnych cenach z dużym wyprzedzeniem. Na kopenhaskie lotnisko Kastrup (CPH), znajdujące się przy wjeździe na most Øresundsbroen (most o długości 16 km, łączący Danię ze Szwecją, przerzucony nad cieśniną Sund) latają norweskie tanie linie lotnicze Norwegian (www.norwegian.no). Na lotnisko Malmö (MMX) w Szwecji po drugiej stronie cieśniny Sund oraz z Gdańska do Århus latają tanie linie lotnicze Wizz Air (http://wizzair.com). Transfer do centrum Kopenhagi zapewnia autobus z lotniska w Malmö. Do Kopenhagi można się też dostać pociągiem z centrum Malmö (tańszą opcją jest autobus z lotniska).

Na Bornholm kursują promy z Polski, Danii i Szwecji. Ciekawą, ale drogą propozycją jest przejazd na Bornholm pociągiem morskim z Kopenhagi. Pociąg ten na lądzie jest zwyczajnym pociągiem, a po morzu płynie.

Dania posiada najgęstszą sieć ścieżek rowerowych na świecie, najpopularniejszym i zarazem najtańszym środkiem lokomocji jest tu rower. Ścieżki są bezpieczne, w miastach mają sygnalizację świetlną, przejścia dla pieszych i zazwyczaj są bardzo zatłoczone. Pieszy i rowerzysta to w Danii "święte krowy".

Kultura jazdy samochodem w Danii jest bardzo wysoka, jeździ się spokojnie i bezwzględnie respektuje prawa pieszych i rowerzystów. Przekraczanie dozwolonych prędkości kosztuje bardzo słono, co kilkaset metrów rozstawione są radary. Autostrady są bezpłatne. Paliwo jest w Danii bardzo drogie, stacje LPG są tu rzadkością. Informacje na temat poruszania się samochodem po Danii znajdują się na http://www.visitdenmark.com/polen/pl-pl/menu/turist/transport/samochodem-po-danii/podrozowanie-samochodem.htm. Opłaty za przejazd mostami nad duńskimi cieśninami są bardzo wysokie, aktualny cennik na 2011r. znajduje się na http://www.visitdenmark.pl/polen/pl-pl/menu/turist/transport/broer/dania-mosty-wielki-belt.htm.

W Danii sprawnie działa szybka i nowoczesna kolej, niestety bilety są bardzo drogie. Na stronie duńskich kolei www.dsb.dk znajdziesz trasy i rozkłady jazdy pociągów państwowych DSB, prywatnych (niektóre trasy na Jutlandii) oraz autobusów DSB (przede wszystkim na prowincjonalnych terenach Jutlandii, gdzie nie dociera pociąg) - na wszystkie te środki transportu obowiązują te same bilety DSB w takiej samej cenie. Papierowe rozkłady jazdy przedsiębiorstwa DSB można dostać za darmo na dworcach kolejowych. Na każdym dworcu kolejowym znajdują się schematy tras pociągów w całej Danii, najczęściej również elektroniczne rozkłady jazdy pociągów na monitorach i windy. W nowszych pociągach wyświetla się elektroniczna trasa pociągów i najbliższa stacja, stacje zapowiadane są też ustnie. Pociągi są czyste i bezpieczne - bilety można kupić w kasach lub automatach (gotówką lub kartą, obsługa automatów wyłącznie w j. duńskim) na dworcach kolejowych. Nie można ich kupić w pociągu, ani w automacie z wyprzedzeniem. Kasować należy je w automatach na peronie. W pociągach znajdziemy przedziały dla palących i niepalących, przedziały, w których należy zachować ciszę oraz przedziały dla pasażerów ze zwierzętami i rowerami. Pociągi dzielą się na Intercity i dalekobieżne (nowoczesne czarne - kursują na dalekich trasach i zatrzymują się tylko w największych miastach - najdłuższa linia to Kastrup-Skagen, przejazd nią trwa ok. 5 godz.), krótkobieżne (stare, niebieskie, podobne do polskich zielonych) i miejskie/podmiejskie (nowoczesne czerwone - jeżdzą po Kopenhadze i aglomeracji kopenhaskiej - zamiast tramwajów, których w Danii już się w ogóle nie używa).

W Kopenhadze publicznymi środkami transportu są: metro, czerwone pociągi miejskie i autobusy. Jeśli zatrzymaliśmy się na kilka dni w strefie kopenhaskiej - warto kupować bilety 24 h na tę strefę - sięga ona od Roskilde aż do Helsinør i znajduje się w niej 99 % atrakcji turystycznych tego regionu. Na wszystkie te środki transportu obowiązują te same bilety. Bilety na pociąg kasuje się w automatach na peronach. Do autobusów miejskich wchodzi się wejściem przy kierowcy i każdorazowo okazuje mu bilet, bilety na autobus można też kupić u kierowcy. W Kopenhadze zazwyczaj nie ma wielkich korków na drogach. Po innych miastach można poruszać się autobusami. Autobusy miejskie nigdy nie są zatłoczone, bo większość Duńczyków porusza się rowerem.

Informacje o autobusach dalekobieżnych i autobusach prywatnych linii na Jutlandii można znaleźć w Praktycznym Przewodniku Pascala po Danii. Godni polecenia przewoźnicy dalekobieżni to Abildskous Rutebiler i X bus.

Więcej na temat komunikacji w Danii przeczytasz w rozdziale Logistyka pobytu w Danii - jak sporo zaoszczędzić?

Informacje o noclegach we wszystkich kategoriach cenowych znajdziesz w Dania. Przewodnik Praktyczny Wyd. Pascal. Pomocna może być także strona http://www.visitdenmark.pl

Informacje o knajpach, restauracjach i pubach we wszystkich kategoriach cenowych znajdziesz w Dania. Przewodnik Praktyczny Wyd. Pascal. Pomocna może być także strona http://www.visitdenmark.pl.

Tradycyjna kuchnia duńska nie jest zbyt zdrowa. Nie występują tu prawie sałatki ze świeżych warzyw, a jedynie warzywa gotowane i marynowane. Zupy są również już dawno odeszły tu w niepamięć. Na śniadanie je się zazwyczaj musli lub płatki kukurydziane z jogurtem, mlekiem tradycyjnym lub typowo duńskim tykmælk (rodzaj gęstego i tłustego, lekko kwaśnego mleka - najlepsze są tu lokalne marki z Jutlandii). Drugie śniadanie to zazwyczaj przekąska typu owoc lub marchewka. Lunch je się około południa - zazwyczaj są to dania na zimno ze szwedzkiego stołu. Podwieczorek to bardzo tłuste ciasta duńskie-strucle owocowe (ciasta pieczone w piekarniku są tu nieznane) czy chleby owocowe. Dopiero ok. godz. 18.00 je się ciężką, ciepłą obiadokolację. W Danii królują karmelizowane ziemniaki, ryby morskie (łosoś, śledź) i owoce morza, jak kalmary i krewetki. Z mięs - klopsiki wołowe. Warto spróbować typowo duńskiego śledzia marynowanego w zaprawie ze słodkawego octu z rodzynkami i marynowaną cebulką. Z przekasek duńską specjalnością są smørrebrød - przeróżne składane kanapki, np. z jajkiem, warzywami, krewetkami, wędzonym łososiem czy kotletem. Z deserów - słynny rødgrød med fløde - jedzony m.in. na Wigilię - są to czerwone, kwaskowate owoce (czereśnie, porzeczki, truskawki) z sokiem w zaprawie kisielowej + ryż ze śmietaną.

Rozrywka i aktywny wypoczynek w Danii

Największe atrakcje turystyczne Danii

Za darmo: den Lille Havfrue (Mała Syrenka), Nyhavn, Gefion Springvandet (fontanna Gefiona), Amalienborg (pałac królewski - na zewnątrz), Rådhus (ratusz - na zewnątrz), Botanisk Have (ogród botaniczny), żółte, historyczne domy na starym mieście (na zewnątrz), Muzeum Narodowe, Muzeum Ruchu Oporu, deptaki Strøget i Købmagergade w centrum, Christiansborg (budynek Parlamentu), Christiania, Assistens Kirkegård (zabytkowy cmentarz - groby słynnych Duńczyków), Gmach Biblioteki Królewskiej Czarny Diament (na zewnątrz), Gmach Opery (na zewnątrz) Muzea (w środy i niedziele za darmo): Ny Carlsberg Glyptotek (muzeum sztuki starożytnej), Statens Museum for Kunst (Państwowe Muzeum Sztuki), Muzeum Thorvaldsena, Muzeum Browaru Carlsberg Wesołe miasteczko Tivoli, Zamek Rosenborg Slot + ogrody, Rundetårn (wieża widokowa), przejażdżka tramwajem wodnym DFDS po kanałach

Muzea sztuki nowoczesnej: Arken Museum for Moderne Kunst w Køge (w budynku w kształcie łodzi), Louisiana Museum for Moderne Kunst w Humlebæk (nad morzem) Frederiksborg Slot w Hillerød, Dannebrog (Muzeum Flagi Duńskiej), Dom Karen Blixen w Rungstedlund, Kronborg Slot (Zamek Hamleta) w Helsinør (zamek, lochy z posągiem legendarnego Holgera Dansker i Muzeum Morskie), Katedra Św. Olafa i kościoły w Helsinør, Roskilde: Festiwal Rockowy, Muzeum Łodzi Wikingów wydobytych z Roskildefjord, przejażdżka łodzią żaglową po Roskildefjord, Roskilde Domkirke (katedra z wieloma grobami królewskimi - odpowiednik Wawelu) Zamek Wikingów w Trelleborg