Kraje
Partnerzy
Niemcy
Historia
W I tysiącleciu. p.n.e. tereny Niemiec były zasiedlone przez Celtów, których później wyparły plemiona Germańskie. W VI-VIIIw. Frankowie podporządkowali sobie ludy zamieszkałe miedzy Łabą a Renem, do początku IX w. zostały one schrystianizowane (m.in. działalność św. Bonifacego). W rezultacie podziału państwa Franków (843 Verdun) jego wsch. część, będącą zalążkiem Niemiec, otrzymał Ludwik z dyn. Karolingów, później zw. Niemieckim (linia jego potomków wygasła 911). Od 919 r. panowała saska dynastia Ludolfingów, pierwsi jej władcy, Henryk I i Otto I, podporządkowali sobie książąt i przy pomocy Kościoła skonsolidowali państwo. Otto I, nawiązując do tradycji państwa Karola Wielkiego, zajął na przełomie 951 i 952 pn. Italię i 962 koronował się na cesarza, co dało początek I Rzeszy Niemieckiej. Szczyt jej znaczenia przypadł na czasy Konrada II i Henryka III, którzy - łącząc tytuł cesarza z godnością króla Niemiec, Italii i Burgundii - rościli sobie prawo do zwierzchnictwa nad sąsiadami (m.in. Polską). Obszar Rzeszy powiększała ekspansja, podjęta przez książąt północno- i wschodnioniemieckich na tereny zachodniosłowiańskie, jej znaczenie jeszcze bardziej wzrosło w XIII w. i dotarła ona do Polski i Węgier, zapoczątkowała stopniowe niemczenie Pomorza, znacznych części Śląska, w Prusach ułatwiła budowę i umacnianie od 1226 państwa zakonu krzyżackiego.
W XIV w. o pierwszeństwo i wpływy w Rzeszy rywalizowały przede wszystkim rody: Habsburgów, Luksemburgów i Wittelsbachów. Wypełnione wojnami panowanie Ludwika IV Bawarskiego przyniosło eliminację polityczną wpływów papiestwa (1338 elektorzy zdecydowali, że elekcja cesarza nie wymaga papieskiego zatwierdzenia). Od 1438 roku godność cesarska na trwałe przeszła w ręce Habsburgów. Brak jedności politycznej nie przeszkodził rozkwitowi miast niemieckich, związanych z wielkim handlem, rozwojowi górnictwa, powstawaniu uniw. (m.in. w Pradze 1348, Wiedniu 1365, Heidelbergu 1386, Kolonii 1388, Lipsku 1409) i upowszechnieniu książki drukowanej (po 1455). Na narastające napięcia społeczne (m.in. rozwarstwienie społeczne w miastach, związany z upowszechnieniem broni palnej kryzys rycerstwa, pogorszenie położenia chłopów) nakładały się idee humanizmu i dążenie do przebudowy stosunków kościelnych. Ruch reformacyjny Marcina Lutra (1517) podchwyciła większość książąt jako okazję do sekularyzacji ziem kościelnych i powiększenia samodzielności politycznej, nauka Lutra dostarczyła oręża ideologicznego wszystkim niezadowolonym (powstanie rycerstwa 1522-23, wojna chłopska 1525). Reformacja rozbiła Niemcy na katolickie południe i protestancką północ. Nastąpił dalszy wzrost znaczenia książąt terytorialnych i paraliż organów centralnych. Po wojnie trzydziestoletniej 1618-48, której wynik udaremnił próbę wzmocnienia władzy cesarskiej przez Habsburgów, poszczególne księstwa (ok. 300) przekształciły się w niezależne państewka. Utrwalił się (zarysowujący się w XV-XVI w.) odmienny kierunek rozwoju społeczno-gospodarczego wschodnich i zachodnich części Niemiec, który był związany z podziałem nowożytnym Europy na dwie strefy. Ziemie położone (w przybliżeniu) na wschód od Łaby stały się eksporterem produktów rolnych oraz surowców, co prowadziło do rozwoju folwarku i wtórnego poddaństwa chłopów.
Wzrost patriotyzmu ogólnoniemieckiego po wojnach napoleońskich przyczynił się do podjęcia prób zjednoczenia Niemiec. W 1866 r. doszło do wojny między Prusami a Austrią o hegemonię z procesie zjednoczeniowym. Pokonane ostatecznie cesarstwo Habsburgów przekształciło się w Austro - Węgry, natomiast Prusy proklamowały II Rzeszę Niemiecką, na czele której stanął cesarz Wilhelm I z dynastii Hohenzollerów.
Przełom XIX/XX wiek to czas kiedy Niemcy stają się potęgą światową. Sprzyjała temu kolonizacja w Afryce (Togo, Kamerun, Namibia) i Oceanii (Archipelag Bismarcka, Wyspy Salomona).
W 1882 r. zawarły układ z Austro-Węgrami i Włochami tworząc tzw. trójprzymierze. Ich przeciwwagą w Europie była Ententa. I wojna światowa, pomimo początkowych zwycięstw, przyniosła Niemcom klęskę, a rewolucja listopadowa w 1918 r. doprowadziła do obalenia monarchii i utworzenia Republiki Weimarskiej.
Rok 1933 przyniósł wejście na arenę polityczną przywódcę partii nazistowskiej Adolfa Hitlera. Po śmierci prezydenta powołał siebie na wodza (Führer) i kanclerza Rzeszy.
W 1938 r. rozpoczął podbój Europy. Najazd na Polskę we wrześniu 1939 r. zapoczątkował II wojnę światową. Pomimo zwycięstw w pierwszej fazie wojny Niemcy poniosły klęskę. Wynikiem przegranej była utrata terytoriów na wschód od Odry i Nysy Łużyckiej, a kraj został podzielony na 4 strefy okupacyjne: amerykańską, brytyjską, francuską i rosyjską.
W 1949 r. połączono trzy pierwsze strefy, dzięki czemu powstała Republika Federalna Niemiec, natomiast ze strefy radzieckiej powstała Niemiecka Republika Demokratyczna. Granica między tymi dwoma państwami stała się jednocześnie granicą pomiędzy dwoma blokami militarnymi: NATO i Układem Warszawskim. Dnia 3 października 1990 r. doszło do zjednoczenia Niemiec.
W XIV w. o pierwszeństwo i wpływy w Rzeszy rywalizowały przede wszystkim rody: Habsburgów, Luksemburgów i Wittelsbachów. Wypełnione wojnami panowanie Ludwika IV Bawarskiego przyniosło eliminację polityczną wpływów papiestwa (1338 elektorzy zdecydowali, że elekcja cesarza nie wymaga papieskiego zatwierdzenia). Od 1438 roku godność cesarska na trwałe przeszła w ręce Habsburgów. Brak jedności politycznej nie przeszkodził rozkwitowi miast niemieckich, związanych z wielkim handlem, rozwojowi górnictwa, powstawaniu uniw. (m.in. w Pradze 1348, Wiedniu 1365, Heidelbergu 1386, Kolonii 1388, Lipsku 1409) i upowszechnieniu książki drukowanej (po 1455). Na narastające napięcia społeczne (m.in. rozwarstwienie społeczne w miastach, związany z upowszechnieniem broni palnej kryzys rycerstwa, pogorszenie położenia chłopów) nakładały się idee humanizmu i dążenie do przebudowy stosunków kościelnych. Ruch reformacyjny Marcina Lutra (1517) podchwyciła większość książąt jako okazję do sekularyzacji ziem kościelnych i powiększenia samodzielności politycznej, nauka Lutra dostarczyła oręża ideologicznego wszystkim niezadowolonym (powstanie rycerstwa 1522-23, wojna chłopska 1525). Reformacja rozbiła Niemcy na katolickie południe i protestancką północ. Nastąpił dalszy wzrost znaczenia książąt terytorialnych i paraliż organów centralnych. Po wojnie trzydziestoletniej 1618-48, której wynik udaremnił próbę wzmocnienia władzy cesarskiej przez Habsburgów, poszczególne księstwa (ok. 300) przekształciły się w niezależne państewka. Utrwalił się (zarysowujący się w XV-XVI w.) odmienny kierunek rozwoju społeczno-gospodarczego wschodnich i zachodnich części Niemiec, który był związany z podziałem nowożytnym Europy na dwie strefy. Ziemie położone (w przybliżeniu) na wschód od Łaby stały się eksporterem produktów rolnych oraz surowców, co prowadziło do rozwoju folwarku i wtórnego poddaństwa chłopów.
Wzrost patriotyzmu ogólnoniemieckiego po wojnach napoleońskich przyczynił się do podjęcia prób zjednoczenia Niemiec. W 1866 r. doszło do wojny między Prusami a Austrią o hegemonię z procesie zjednoczeniowym. Pokonane ostatecznie cesarstwo Habsburgów przekształciło się w Austro - Węgry, natomiast Prusy proklamowały II Rzeszę Niemiecką, na czele której stanął cesarz Wilhelm I z dynastii Hohenzollerów.
Przełom XIX/XX wiek to czas kiedy Niemcy stają się potęgą światową. Sprzyjała temu kolonizacja w Afryce (Togo, Kamerun, Namibia) i Oceanii (Archipelag Bismarcka, Wyspy Salomona).
W 1882 r. zawarły układ z Austro-Węgrami i Włochami tworząc tzw. trójprzymierze. Ich przeciwwagą w Europie była Ententa. I wojna światowa, pomimo początkowych zwycięstw, przyniosła Niemcom klęskę, a rewolucja listopadowa w 1918 r. doprowadziła do obalenia monarchii i utworzenia Republiki Weimarskiej.
Rok 1933 przyniósł wejście na arenę polityczną przywódcę partii nazistowskiej Adolfa Hitlera. Po śmierci prezydenta powołał siebie na wodza (Führer) i kanclerza Rzeszy.
W 1938 r. rozpoczął podbój Europy. Najazd na Polskę we wrześniu 1939 r. zapoczątkował II wojnę światową. Pomimo zwycięstw w pierwszej fazie wojny Niemcy poniosły klęskę. Wynikiem przegranej była utrata terytoriów na wschód od Odry i Nysy Łużyckiej, a kraj został podzielony na 4 strefy okupacyjne: amerykańską, brytyjską, francuską i rosyjską.
W 1949 r. połączono trzy pierwsze strefy, dzięki czemu powstała Republika Federalna Niemiec, natomiast ze strefy radzieckiej powstała Niemiecka Republika Demokratyczna. Granica między tymi dwoma państwami stała się jednocześnie granicą pomiędzy dwoma blokami militarnymi: NATO i Układem Warszawskim. Dnia 3 października 1990 r. doszło do zjednoczenia Niemiec.